Een aantal dagen terug heb ik één van de indrukwekkendste concerten van mijn leven meegemaakt. Voor mijn neus, op het podium, stond de rapper Valtonyc. Zonder dat hij ook maar één woord gezongen had steeg een soort oerkreet op uit het publiek. Mensen begonnen te applaudisseren, begonnen met hun vuisten te zwaaien, begonnen te schreeuwen met tranen in hun ogen. Zij wisten dat dit voorlopig de laatste keer zou zijn dat Valtonyc op de bühne zou staan. Valtonyc wist het ook: drie lange jaren in een Spaanse cel wachten op hem.
In zijn teksten stelt Valtonyc zaken aan de kaak die hem niet aanstaan: de monarchie, de corruptie op zijn thuiseiland Mallorca, de straffeloosheid van het voormalige Franco-regime en fascisme en kapitalisme. Dit deed Valtonyc op eigen, keiharde wijze in het nummer No al borbó:
Sarcástico como el Rey dando la mano a Gaddafi y después celebrando tener petróleo fácil (hijo de puta), puede ser que de la república solamente queden fósiles, pero quedamos nosotros, y del Rey los negocios
-Sarcastisch hoe de koning zijn hand schud met Gaddafi / en later viert dat hij zo gemakkelijk olie heeft gekregen (hoerenzoon) / het kan zijn dat alles wat rest van de republiek fossielen zijn / maar wij zijn er nog, en voor de koning is er de handel
Het zijn dan ook teksten in deze richting die Valtonyc een enkeltje naar het gevang hebben opgeleverd: de officiële aanklacht is het zaaien van haat tegen de kroon en het ondersteunen van een terroristische organisatie.
La tercera edad también pasa hambre pero aplauden a los monarcas/ masoquistas ignorantes / no podemos escoger, no tenemos ninguna opción / pero un día ocuparemos Marivent con un Kalashnikov
–De bejaarden hebben ook honger maar applaudisseren voor de monarchie / onverschillige masochisten / wij kunnen niet kiezen, hebben geen andere optie / maar op een dag bezetten wij het *Marivent met een Kalashnikov
Valtónyc is niet de enige Spaanse rapper die de komende jaren vast zal zitten. Een paar dagen na de veroordeling van Valtonyc hoorde ook de Catalaanse rapper Pablo Hasél de straf die hem opgelegd wordt voor eenzelfde vergrijp: 2 jaar en één dag. Deze extra dag is niet symbolisch: volgens het Spaanse recht hoeven alleen gevangenisstraffen van langer dan 2 jaar daadwerkelijk uitgezeten te worden. Bovendien kreeg Hasél ook nog eens een extra boete van 24.300 euro. Bij het niet betalen van deze boete zal Hasél nog een extra jaar op water en brood moeten zitten.
Hasél en Valtónyc met hun teksten misschien wel het meest uitgesproken van allemaal, vooral de rapper uit Mallorca (Valtonyc) valt op door zijn spijkerharde lyrics. Als onderdeel van hun muzikale vrijheid schuwen zij de confrontatie en de belediging niet. Maar mag je als staat artiesten wegens dit soort teksten jarenlang opsluiten? Is deze veroordeling niet simpelweg een aanslag op de muzikale vrijheid en de vrijheid van meningsuiting? Een zekere Turkse president staat vast vol bewondering toe te kijken naar wat premier Rajoy en zijn regime voor elkaar krijgen in Spanje.
Het mooie aan Valtonyc en Hasél is dat zij zich ook na hun veroordeling niet monddood laten maken. Hasél noemde de rechterlijke macht in Spanje ‘fascisten’ (en dat is zeker geen geheel onterechte beschuldiging!), Valtonyc sloeg terug met een nieuw nummer: Pidó perdon porque he comprendido (Ik bied mijn excuses aan want ik heb het begrepen). Anders dan de titel van dit nummer doet vermoeden is het allerminst een excuuslied: nog één laatste keer veegt Valtonyc de vloer aan met rechters, politici en het koninklijk huis.
Uno entre quince, un gato entre tigres, ve y diles / que tengo miles de misiles apuntando a su majestad / que más de la mitad del pueblo me dio potestad/ para acabar con su estirpe, justice dealer
-Eén tegen vijftien, een kat tussen tijgers, ga en zeg hen/ dat duizenden kanonnen op zijne majesteit gericht staan / meer dan de helft van de mensen geven mij de kracht / om zijn stamboom te kappen, justice dealer
Terug naar Mallorca: Valtonyc zingt zijn lied. Woord na woord spat hij in de microfoon. De kleine duizend toeschouwers schreeuwen de tekst mee. De zanger van La Gran Orquestra Republicana, hoofdact van de avond, stormt het podium op om mee te doen. Een goede vriendin van mij zakt van de vele emoties in elkaar, ook bij mij staan de tranen in de ogen. De hele zaal, allemaal mensen die ik niet ken, delen op hetzelfde moment één emotie: het maakt niet uit hoeveel ze van ons afpakken, hoe hard zij ons ook aanpakken. wij zullen ons nooit de mond laten snoeren.
De gevangenisstraffen zijn niet meer te verhelpen. De heren muzikanten moeten de komende jaren brommen. Als gevolg van de veroordeling zijn zij ook verplicht de proceskosten en de kosten van hun advocaten te betalen. Bij Valtonyc ligt dit bedrag rond de 10.000 euro, Pablo Hasél kreeg ook nog eens een boete van een kleine 20.000. Geld dat deze jongens natuurlijk onmogelijk kunnen ophoesten. Uit solidariteit met het vrije woord wil ik daarom iedereen vragen om een klein bedrag te doneren waarmee deze twee rappers geholpen kunnen worden om in ieder geval hun proceskosten te betalen. Doneer 2,50 en drink één biertje minder dit weekend. Twee rappers achter tralies zullen u ontzettend dankbaar zijn.
Voor meer informatie en voor eventuele donaties: Grup de suport llibertat Valtonyc en Plataforma por la Absolución de Pablo Hasel
*Marivent is het koninklijk paleis op Mallorca
Foto’s: © Instagram: Valtonyc + Pablo Hasel
A Fetish For Poetry 